.png)
Bu bölümde de çocuklar için kullanabileceğimiz etkili cümleleri derledim sizin için.
1 “Bu şekilde seni anlamıyorum, sakinleşene kadar burada bekliyorum”
Bu cümleyle çocuğa güçlü durduğunuza ve onu yalnız bırakmayacağınıza dair mesaj vermiş olursunuz. Böylece ağlamasının ya da öfkesinin sizi ikna etmek için hiç bir etkisi olmadığını görecek ve sabırlı olduğunuz sinyalini alacaktır. Sakinleşmek zorunda olduğunu ve bu davranışının geçmesi için sadece onun yanında beklediğinizi bilecek. Bu sayede ağlayarak ve öfkeyle istediklerini elde etme durumu da zamanla azalacaktır.
2 “Bunu ilk söylediğinde de hayır dedim, ısrar etmen bunu değiştirmeyecek.”
Çocuklar zaman zaman sınırları ve kuralları ihlal etmek için sizi denerler. Bunu da gerçekten ustalıkla yaparak sizi zorlayabilirler. Ancak söylemlerinizde ve davranışlarınızda tutarlı olursanız, çocuk hayır dediğinizde ne yaparsa yapsın bunun olmayacağını zamanla öğrenecektir. Ancak bir kere bile ısrarlarına dayanamayıp hayır dediğiniz şeye izin verirseniz bir daha o konuda koyduğunuz kural veya sınır uygulanabilir olmayacaktır. Bu nedenle tutarlı olmanız gerekmektedir...
3 “Şu anda bu istediğini yapamayız. Peki şimdi oyuncaklarınla oynamak ister misin? Yoksa resim yapmak mı istersin?”
Verdiğiniz mesaj: kontrol bende ama seçme şansın var. Çocuğun ısrarla istediği, ancak o anda isteğinin gerçekleşemeyeceği durumlarda çocuklara seçenek sunmak pratik bir çözüm olacaktır. Normal zamanda da yapmaktan keyif aldığı iki seçenek sunarsanız işiniz kolaylaşır. Hala istediği şeyde ısrar ederse "ama seçenekler arasında bu yok." diyebilir ve sorunuzu tekrar edebilirsiniz. Çocuklar seçenekleri sever ve genellikle iki seçenekten birini seçerler.
4 “Seni öpebilir miyim?”
Burada çocuğun mahremiyeti olduğunu ve onun istediği dışında ebeveyn dahi olsak onlara zorla istemediği bir şeyi yapmak zorunda olmadığını aşılamış oluyoruz. Çocuğu zorla tutup öpmek onu çok rahatsız edecektir ancak zamanla bunu normalleştirecektir. Rahatsız olduğu halde sesini çıkarmamayı öğrenmek yerine rahatsız olduğunda bunu dile getirerek saygı duyulduğunu öğrenmesi gerek.
5 “Her zaman senin yanındayım.”
Bu cümleyle çocuğa ne olursa olsun, ne hata yaparsa yapsın ve ne yaşarsa yaşasın yanında olduğunuz güvenini vermiş olursunuz. Böylece onu her haliyle sevdiğinizi, kabul ettiğinizi ve ona değer verdiğinizi göstermiş olursunuz.
Düşünsenize hayatınızda ne olursa olsun sığınabileceğiz bir liman var. Sizi yargılamıyor ve hatalarınızı sürekli yüzünüze vurmuyor... Yanlış olduğunu bilse de kararlarınızda hep yanınızda oluyor, "bu kararın yanlış, doğruyu bulana kadar gözüme gözükme..." demiyor. Ne olursa olsun size değer veriyor. Doğruyu bulma sürecinizde dahi sizin yanınızda... Sizi yargılamak için değil de rehberlik etmek için orada... Ne kadar büyük bir şans değil mi? Kim istemez ki hayatında böyle birini? Hangimiz hata yapmadı? Hem kim hoşlanır ki yargılanmaktan? Koşulsuz sevilmeyi, ne olursa olsun kabul edildiğini bilmeyi ve değerli olduğunu hissetmeyi kim istemez? Hayatında güvenebileceği bir rehber olduğunu bilmeyi kim istemez?
Her çocuğun sığınacağı bir limana ihtiyacı vardır. Ne olursa olsun onları sevin, kabul edin ve yanlarında olun ki bu limanları yanlış yerlerde aramasınlar...
6 “Hata yapman çok normal. Hatalarından öğrenebilir ve ders alabilirsin.”
Bu cümleyle verdiğiniz mesaj;
"Hata yapabilirsin ama bu hatalar benim sana olan sevgimi ve güvenimi değiştirmeyecek"
Hangimiz hata yapmadık ki? Hala da yapıyoruz. Bu çok normal ve doğal bir süreç. Bu nedenle çocukları utandırıp, hatalarını sürekli yüzüne vurmak yerine kuracağınız bu cümleyle onlara cesaret vermiş ve özgüvenini desteklemiş olursunuz...
7 “Korktuğunu biliyorum ben de eskiden karanlıktan korkardım.”
Çocukların korkması değil korkmaması anormaldir. Yeni alıştıkları bir dünyada onlar için çok fazla yenilik ve bilinmezlik var. Bu nedenle onların korkularını "Bunda korkacak ne var? Neden korkuyorsun? Korkma, bak ben hiç korkuyor muyum?" Gibi cümlelerle geçiştirmek yerine, onların duygularını anladığınızı ifade eden empati cümleleri kurarsanız korku kalıcı değil geçici olacaktır. Duygularını geçiştirmek yerine onları anladığınızı ifade edebilirsiniz. "Karanlıktan korktuğunu biliyorum, istersen senin için ışığı açabilirim..." gibi cümlelerle onların duygularını hafife almadığınızı, onları anladığınızı belli edebilir ve korkularını hafifletebilirsiniz...
8 “Yerlere su döktün. Kayıp düşebiliriz, hadi gel şimdi bir bez alıp beraber silelim.”
Çocuğun yaptığı hataların üzerine gidip, çocuğa bağırıp, çocuğu korkutup, utandırmak yerine ona davranışının sonucunda neler olabileceğini sakince anlatmak ve hatasını nasıl telafi edeceğini göstermek çok daha öğretici ve etkilidir. Hata yapmaktan korkmak yerine hatalarından ders almayı öğrenecektir. Aynı zamanda hata yaptığı zaman korkup, utanıp, kendini yetersiz hissetmek yerine çözüm yolu aramayı öğrenecektir...
9 “Sen bilirsin.”
Çok basit ancak çok etkili bir cümle daha... Hem "Sen bilirsin deyince kavga olmaz" derler;) tabii ki bu cümleyi tehdit olarak söylemekten bahsetmiyorum. "Sen görürsün" anlamında veya "ama" ile biten bir "Sen bilirsin..." değil bahsettiğim. Hem çocuklar için hem de iletişim kurduğunuz insanlar için çok sihirli bir cümledir aslında. Tabii ki tavır yapmadan, gerçekten anlamına uygun kullanıldığında! Burada; "Ben senin kararlarına saygı duyuyorum, sen bir bireysin ve verdiğin her kararda senin yanındayım" mesajını ve güvenini karşıya vermiş olursunuz.